छाङ्शान यात्रा

आज भने खुल्ला खालको केबलकार चढेर झन्डै २,५०० मि बीचको गोरेटोबाट (玉带云游路) यात्रा गरियो। लेखिका साथी र उनको सानो परिवारसङ्गको एउटा अद्भुत यात्रा जुराइयो भने पनि हुन्छ। खास छाङ्शानका ती सबै भ्याली भ्याउने उद्देश्यले हिँडे पनि माथी उचाईको हिमाली चिसो हावा बत्तिएर आएसी साना साथीहरू अन्य उपत्यका जान उति उत्सुक भएनन् ! यत्ति भएसी हेइलोङ्ग खोल्सा ओर्लने उद्देश्य सहित मात्रै दुई भ्याली चहारियो। उचाइबाट आर हाई लेक सुन्दर देखिन्थ्यो। सुरुवाती बेलासम्म आकाश सफा थियो, वातावरण न्यानो थियो। हिँड्दै जाँदा मौसम भिन्न हुन थाल्यो। उसो त छाङ्गशानमा हावा बेतोड चल्ने त्यहाँ माथी हिमाली मौसम, अरु के चाहियो र? त्यो उचाइको बाटो व्यवस्थित बनाइएको थियो, फराकिला पनि देखिन्थे। मलाई त्यता हिँड्दै गर्दा तार्केघ्याङ्ग हिँडेको बाटो याद आयो। सम्म सम्म परेका बाटो ! तर उइले नै मान्छेले हिँड्न बनाएका गोरेटो र ऐले पर्यटक हिँड्न बनाइएका बाटो बीच पनि भिन्नता चाहिँ भेटिने ! स्थानियले नै प्रयोग गर्ने गोरेटो बडो जीवन्त लाग्ने अनि अझ त्यहाँमाथी त्यो प्राकृतिक होस्, त्यो सुनमा सुगन्ध हुने रैछ। यसरी त्यो उत्तरी देशको विकास हेर्दा लोभलाग्दो त छ नै, तर पदयात्राको हिसाबले हामी अब्बल भएको अनुभूति गर्छु। तर त्यो नेपाली मौलिक हिमाली पदयात्राको असली संस्कृति हामीले कसरी जोगाइ राख्न सकिएला भन्ने प्रश्नले चिमोटीरहन्छन्। हिजोआज देश विदेश घुमेका नेपालीलाई केबलकार देखि हर युरोपियन पर्यटन विकासले तानेको हुन्छ ! अब त हुँदाहुँदा गोसाइँकुण्डमा पनि केबलकार भन्ने कुरो सुन्न आएपछि यो भन्दा नमज्जा के हुन्छ? हिमाली क्षेत्रलाई जोगाउन सकिएन भने नेपालले आफ्नो मौलिकता गुमाउँछ ! अधिकांश विदेशीहरू त्यै हिमाल हेर्न जाने न हुन्, नकि मान्छेले बनाइ टोपलेका मानवप्राकृतिक पार्क ! यति सोच्दै हिँड्दै गर्दा जङ्गलबाट छोटो बाटो लिने तरखर गरिन्छ। जब सल्लाघारीको बाटोबाट चिप्लेटी खेल्दै हामी अघि बढ्छौँ, साना साथीहरू रमाउँछन् ! लेखिका साथीले यसबारे इङ्गित गरेसी मैले यसो मेसोमा थपेँ, "मानिस बच्चा हुँदा देखि नै यिनै पानी, माटो सङ्ग खेल्न रुचाउँछ, ऊ प्राकृतिक हुन रुचाउँछ। तर हाम्रो कुनै पुस्ता यस्लाई छिछि र दुर्दुर् सङ्ग हेर्दछ। हिजोआज यसमा भने सुधार भएको देख्छु।" जङ्गल भरी मरेका मानिसहरूको चिहान देख्दा अर्को दिक्क लाग्थ्यो, जङ्गल पनि प्राकृतिक छैन ! अनि निक्कै लामो यात्रा पछि हामी हेइ लोङ्गमा आइपुग्यौं।लेखिका साथीले कुनै बेला सपना देखेको भ्यालीमा आइयो। त्यहाँ हामी सब केहिबेर केटाकेटी भयौँ। पानीसङ्ग खेल्यौँ, ढुङ्गा र पातपतिङ्गरसङ्ग खेल्यौँ। #大理##苍山##云南#